De fonteinen in Rome zijn niet alleen wereldberoemd, maar je zal nergens anders ter wereld zulke fonteinen aantreffen. In Rome zijn de fonteinen niet alleen buitengewoon mooi, ze ademen tevens de rijke en boeiende geschiedenis van de Italiaanse hoofdstad.
Overvloed aan water
Rome wordt ook wel de eeuwige stad genoemd. De lokale bevolking staat bekend dat ze hun stad goed verzorgen. Behoud en onderhoud zijn voor de Romeinen van oudsher al erg belangrijk. Elf aquaducten brachten al sinds de Romeinse tijd een overvloed aan water, vanuit de heuvels, in de stad Rome. De duizenden liters water waren teveel om te verbruiken, waardoor de Romeinen tijdens de Renaissance nadachten over andere manieren om het water te gebruiken.
Eén van die oude waterleidingen, de Aqua Virgo, voorziet meer dan vijftig fonteinen in Rome van water.
Paus aanleiding voor aanleg fonteinen Rome
In de Renaissance wilde de Paus de aantrekkingskracht van de stad vergroten. Daarbij wilden ze de vergane glorie van de stad weer opbouwen, door prachtige werken uit vervlogen tijden te herstellen.
Bruggen en aquaducten waren daarbij erg belangrijk. Daarbij was het nut van deze infrastructurele werken voor de bevolking van ondergeschikt belang. Met de herstelactie wilde de Kerk de charme terug naar Rome brengen. Het zal je niet verbazen dat de huidige toeristische aantrekkingskracht van de stad juist in deze periode is ontstaan.
Symbool van welvaart
Door de extra aanvoer van water, werd besloten om fonteinen aan te leggen. De fonteinen in Rome werden een symbool van welvaart. Je kon de fonteinen destijds terugvinden in de tuinen en binnenplaatsen van de Patriciërs, de edelen in Rome.
Oorspronkelijk werden de Patriciërs gezien als familiestammen die verwant waren aan Romulus, de stichter van het Romeinse rijk. Het hoofd (pater) van zo’n familie was lid van de Senaat. Door het laten aanleggen van reusachtige fonteinen, toonden zij hun welvaart en positie in de samenleving. Met deze ontwikkeling is de weg vrijgemaakt voor soortgelijke pompeuze decoraties in de Barok.
Fonteinen ter ere van Nimfen
In deze tijd werden veelvuldig zogenoemde Nymphaeum gebouwd. Dit zijn monumenten gewijd aan (voornamelijk) bronnimfen. Een voorbeeld van een gebouw in deze stijl is Villa Giulia. Hier werd Palladio geïnspireerd voor ontwerpen van zijn eigen villa’s, waaronder Villa Barbaro in Maser bij Asolo. Hij ontwierp meerdere villa’s in Maser, die inmiddels op de Unesco Wereld Erfgoedlijst staan.
Bekende fonteinen in Rome
Dezelfde architectonische creaties, die te vinden zijn in tempels en heiligdommen gewijd aan de cultus van Nimfen, zie je terug in fonteinen in Rome. Een goed voorbeeld is de Vierstromenfontein op Piazza Navona. Deze Fontana dei Quattro Fiumi heeft spectaculaire afmetingen en is bovendien erg gedetailleerd.
Trevi fontein in Rome
Een andere bekende fontein is in Trevi. In talloze wandeltochten komt deze fontein terug, en niet zonder reden. De bouw van de Fontana di Trevi duurde dertig jaar. Het was een project van Nicola Salvi, dat werd gebouwd tussen 1732 en 1762. Tegenwoordig is het een populaire bezienswaardigheid. Het enorme monument is geplaatst tegen een reeds bestaand gebouw.
Het ontwerp van de Trevi fontein is van de hand van Gian Lorenzo Bernini. Zijn tekening kwam pas vijftig jaar later weer op tafel en uiteindelijk mocht Salvi de fontein gaan bouwen. Bernini overleed al voor de start van de bouw, Salvi heeft het werk ook nooit mogen zien.
Fontana del Tritone
Een fontein van zijn hand, die Bernini wel zelf gezien heeft, is de Fontana del Tritone. De Triton fontein op het Piazza Berberini toont de gespierde god van de zee Triton. Deze fontein werd in 2014 nog grondig gerestaureerd en staat er sindsdien weer fantastisch bij.